Cách đây chỉ vài tuần, tôi có nói với Tạo là thơ vài năm gần đây anh chỉ là món ăn thỏa mãn cảm xúc. Tôi không thích thơ của Tạo mặc dù anh là một nhà thơ được cha tôi- nhà văn Nguyên Đình Thi rất chú ý. Cũng lâu rồi một lần Tạo có nói thảng với tôi khi nhận được một bài chec chec tôi gửi đến cho blog NTTạo. Anh phán thảng : Đây không phải là thơ. Vậy mà bây giò anh không tự ái lại còn dành cho tôi vài lời rất bao dung trên trang blog của anh mặc dù anh có nghĩ là tôi NỔI LOẠN nhưng tôi cũng phải cám ơn một tình bạn bền chạt đã hơn 40 năm rồi. OK.
CHẸC CHẸC” VỚI NGUYỄN ĐÌNH CHÍNH: BÓNG ĐÊM THẬT TỆ
Được đăng bởi nguyentrongtao vào lúc: 5:15 sáng ngày 25/12/2014 0 Bình luận
Nguyễn Đình Chính
NGUYỄN TRỌNG TẠO: “Tạo có dám chơi chẹc chẹc với Chính không?”. Một lần Nguyễn Đình Chính hỏi tôi như thế.
Nguyễn Đình Chính là con trai thứ của nhà văn Nguyễn Đình Thi, một nghệ sĩ, quan chức cách mạng nổi tiếng. Tôi là bạn văn của Chính, chơi với nhau từ bốn chục năm rồi; tôi cũng đã từng viết lời bạt cho tiểu thuyết Đêm Thánh Nhân của Chính xuất bản lần đầu… chả lẽ Chính không hiểu tôi? Tôi đọc đi đọc lại “Chẹc chẹc” của Chính, và thấy chả có gì là không chơi được. Thơ là nói cái tâm cái chí cái mung lung mang lang của người thơ, và, nó làm cho người đọc cũng sôi lên cái tâm cái chí cái mung lung mang lang của người ta. Thì thơ Chính cũng vậy, có gì là không “chơi” được!
Nguyễn Đình Chính là sĩ quan quân đội thời chiến tranh, xuất hiện trên văn đàn với cuốn văn xuôi “Đá xanh ở thung lũng cháy” (Nxb QĐND, 1979) với một giọng văn thông minh, trong sáng, khúc chiết và đẹp đến lạ lùng. Bên cạnh văn xuôi, anh còn làm thơ, viết kịch bản sân khấu, kịch bản phim truyện và nhiều tác phẩm được sử dụng. Rồi bất ngờ tung ra tiểu thuyết “Đêm Thánh Nhân” 2 tập, tập 1 phát hành một thời gian thì bị cấm ở khu vực Tp Hồ Chí Minh, nhưng vẫn xuất hiện trên các mẹt hàng của trẻ bán báo. Từ năm 2009, anh nổi loạn làm thơ “Chẹc chẹc”. Chẹc chẹc là một âm thanh phát ra từ những căn lều ổ chuột, cống rãnh, dưới đáy. Anh chọn tiếng kêu của người dưới đáy để lập ngôn.
Tập thơ “Chẹc chẹc” 163 bài không thể in trong nước, một đất nước được xưng là “tự do, dân chủ gấp triệu lần tư bản”, Chính tung lên xa lộ internet. Và cuối cùng được nhà in Tân Hình Thức thực hiện tại Hoa Kỳ. Tập thơ gây tiếng vang trên thi đàn hiện đại.
Đọc “Chẹc chẹc” ta thấy một không khí ngột ngạt, bốc mùi, ghê tởm. Những ngôn ngữ đường phố, ngôn ngữ văng tục, và cả ngôn ngữ @ hệ 8x. Những ẩn ức dưới đáy, những phản bội trên đỉnh, những hoài nghi, thất vọng, những tia sáng le lói cuối đường hầm, những sổ toẹt “húy kỵ”… xuyên suốt tập thơ như một tiếng kêu nhức nhối tim gan, tiếng kêu “chẹc chẹc” được khuếch tần ù tai nhức óc. Lấy thân phận của kẻ bần cùng để cất lên tiếng nói phận người – đó là cách lập ngôn của Chính.
Đọc “Chẹc chẹc”, người khen Chính dũng cảm, người chê Chính khùng, có người thích và có người sợ… Trần Đán thì đánh giá cao thơ Chính: “Trong thi ca Việt Nam đương đại, Nguyễn Đình Chính là Arthur Rimbaud của thời Internet, một tên nổi loạn bất trị, một con trâu điên của văn học đường phố. Hắn lên án sự áp bức dưới mọi hình thức, từ chính trị, kinh tế đến xác thịt. Hắn giải phóng thơ khỏi những khuôn sáo. Hắn lôi thi ca xuống cống rãnh của cuộc đời, bắt thi ca phải nhìn thẳng vào những con mắt sâu hóm và nghe những ai oán não nề. Như một con chó berger, hắn ngửi hít, rà soát và loại đi tất cả những gì bốc mùi giả dối. Duy nhất đáng được cứu khỏi bãi bùn sình là những mảnh vụn sự thật – những gì còn lại của những lời hứa bị phỉnh, của những giấc mơ bị cuỗm, nhưng nhất định không chết”.
Và Chính vẫn còn viết tiếp, còn chẹc chẹc tiếp dù anh đang bước vào tuổi 70.
Vậy xin đăng lên mấy bài chẹc chẹc mới để mọi người cùng chơi “chẹc chẹc” với Chính.
NTT
*
NGUYỄN ĐÌNH CHÍNH
GIẤC MƠ ĐÊM THÁNG CHẠP
Đêm nay tháng mười mùa thu
ồ không… đếch phải
bé cái nhầm
thật ra đêm nay là đêm tháng chạp
tháng chạp lên đồng gào thét
tháng chạp u mê
gió giật trái mùa
tháng chạp gầm vang trong trái tim người
đoàn dân oan uất hận
bò đi
như bầy… súc vật
trần truồng lá cờ nát bươm
đòi đất
ôi tháng chạp đêm nay…
mi (zê) xoè cánh
bay về
giấc mơ cỏ gai tư lự
trong veo mắt nhìn
nụ cười mồ hôi có thật
trắng loá bãi sông
tháng chạp lang thang trên mảnh đất này
than ôi mảnh đất này
mảnh đất này
đâu đó đêm ngày vẫn lằng nhằng
lằng nhằng quấn quýt
một thứ mùi mùi… mùi
mùi gì
đếch thể chịu được
e mé mày
đâu dó
lẫn trong bãi phân bò ngây ngô ngoài bãi
lẫn trong con đường đầm đìa bùn đỏ
lẫn trong mắt em ngơ ngác kinh hoàng
sao lại vương đầy…
máu
còn kinh hơn cả…
máu
những bãi đờm tanh lòm
dối trá
hồn mi (zê)
vỡ tan đêm tháng chạp
mi (zê) buồn nôn
gào to tổ cuốc
cuốc cuốc cuốc
con chim sả cánh trốn vào bụi cây
tổ quốc tả tơi chạy trốn vào…
vào đâu nhỉ
dòng sông gầm gừ chạy trốn vào đâu
vào đâu nhỉ
núi đồi trơ trụi chạy trốn vào đâu
vào đâu nhỉ
và những cánh rừng lở loét
tổ quốc mi (zê) như tảng thịt bò
(thịt bò tươi hay thịt bò ươn)
chắp tay… chịu.
bố thằng cha nào hiểu nổi
hãy xúm lại đây những bầy quạ mổ
Xò ri – nhầm
Hãy xúm lại đây
những bầy người ranh ma độc ác
những bầy người tham lam kết bầy kết đảng
những nhà thơ láu cá nô tài
váy em tím trong chiều bão giật (ối trơi ơi thơ thơ thơ)
tổ quốc mi như tảng thịt bò
nát nhừ trong đêm tháng chạp
mi (zê) mò ra đường
một người đi cúi mặt
mi (zê) mò ra đường
hai người đi cúi mặt
mi (zê) mò ra đường
ba người đi cúi mặt
mi (zê) mò ra đường
lũ lượt người đi cúi mặt
mi (zê) mò ra đường
ôi nhân dân
cúi mặt nhân dân
nhớn nhác
dồn nhau
trôi về đâu?
hàng cây trên hè rách nát
chó hoang sùi bọt mép
ôi nhân dân
cúi mặt
nhân dân
hãy ngẩng mặt lên dù chỉ một lần
một lần
chẹc chẹc
VÀ MI (ZÊ) VẪN ĐANG PHẢI…
và mi (zê) vẫn đang phải
sống chung với
bụi bẩn nghẹt thở ngã tư
sống chung với
mớ rau xanh đầy khả nghi
sống chung với
ly rượu chưng cất không khói
sống chung với
những trận lũ kinh hoàng
cái rét mùa xuân tệ hại
những cái nhìn hoài nghi
một thứ tình bạn giấu dao sau lưng
một thứ tình yêu nhoe nhoét bạc tiền
và luôn luôn cứ phải sống chung với
những lời lăng nhục
chẹc chẹc
Không thể chạy trốn không thể chạy trốn
Và …
và …và
mi (zê) vẫn đang phải
sống chung với
sự dối trá trắng trợn
lòng tham mù tối
lời nói rỗng tuếch huênh hoang
và thật kinh hoàng
mi zê đang hàng ngày ngày
sống chung với
một lũ những thằng kẻ cướp
(kẻ cướp chứ không phải kẻ cắp)
chẹc chẹc
mi (zê) đành chia tay ư
những ước mơ trong veo sương mờ tháng chạp
lòng liêm sỉ ấm áp ngọn lửa tháng giêng hai
và niềm kiêu hãnh đang bị langz quên
nỗi đau cúi mặt không dám ngẩng lên
sự đớn hèn không tài nào hiểu nổi
tất cả những cái có thật
mà lại như là
không thể nào có thật
mập mờ
ẩn hiện
quanh
mi (zê)
chẹc chẹc
đâu rồi
những khát vọng
bay lên
đòi được sống như một con người
từ nỗi buồn sông núi khôn nguôi
có thể tin được không
chẹc chẹc
BÓNG ĐÊM THẬT TỆ
Đêm nay mi (zê) bò ra đường
bò chứ không phải đi
bò bằng hai cẳng (cẳng người) hai tay thì dơ lên
như thằng cháy túi
mi (zê) đi đâu bây giờ
bóng đêm thật tệ
đen như con củ… súng
xa gần hiện lên mờ ảo
có mắt mà như mù
nát bấy bên đường pho tượng
bốc mùi kinh khủng (mùi chuột chết)
lá cờ hung hăng đẫm máu
rách nát và tan chảy
đêm qua
đêm nay
đêm mai
thừa mứa sương lạnh mà sao ngạt thở
sặc sụa mùi tâm hồn cống rãnh
ghé vào một cuộc đời đêm
nhân dân lầm than chụm đầu
sấp ngửa
thua rồi keo này
chết bỏ
đời người
đỏ
đen
đỏ đen cái con … e mé mày
em là ai cô gái hay nàng…
(hỏi ngu như con… bò)
em là em
cô gái ca ve
em lái tàu nhanh em đi tàu suốt
em là nhân dân trong thơ ca vét đĩa
thơ cứt cứt
nhân dân bên đường đón khách nhân dân
ôi đao mèo
khốn nạn
nhân dân
bóng đêm thật tệ.
mi (zê) đi đâu bây giờ
chẹc chẹc
