FEKETE ISTVÁN

THÁNG BẢY ( JÚLIUS)

…không còn chút dấu vết gì của Xuân nữa. Sự ngập ngừng măng tơ của khát vọng đã trở nên rắn rỏi, và biến thành nghị lực.

Dưa chuột muối dậy men dưới lớp giấy nến trong lọ đặt bên cửa sổ, lũ chim sơn tước mổ tưng tưng vào mặt giấy, bởi chúng yêu những tiếng gõ rộn ràng.

Bà cô già mua một con vẹt mới, rồi dạy nó:

E-le-mér, nói đi con: E-le-mér!

Con vẹt đần độn nhìn chủ, rồi gắng gượng chuyển động cái trí tuệ nho nhỏ:

E-le-mér! E-le-mér!

Cạnh hàng rào, cậu học trò đăm chiêu, túi thò ra những tờ ghi chép, và mọi bước chân vội vã của cậu đều hướng về nơi thi…

Những chiếc tàu điện đổ chuông như robot, lũ xe hơi rít phanh hãm từng hồi, còn cô chủ trẻ tuổi vừa từ chỗ bác sĩ trở về, bởi lúc nào cô cũng thấy buồn nôn…Cô bán vé tàu điện đựng anh đào trong một cái túi, người ta vừa tắm cho lũ chó hôm qua, bởi chúng không ngừng gãi sồn sột, đến mức cả khu nhà đều gãi theo.

Thiếu phụ sơn tước ngồi chồm hỗm trên đợt trứng thứ hai, bầy chim sẻ con đàn cháu đống náo nhiệt lộn xộn, tối tối mở một viện hàn lâm chim sẻ, nơi vào hồi năm giờ chiều một thằng diều hâu mất dạy xuất hiện rất chính xác, để quắp đi vài ba diễn giả sẻ hùng hồn. Nhưng điều này không làm các diễn giả sẻ khác bận tâm, vì còn đông chán…Và cũng chẳng cần nhiều trí tuệ trong một cái đầu diễn giả cho…



THÁNG TÁM (AUGUSTUS)

 ...khi khu vườn bắt đầu bải hoải tan rã, rặng cây thờ ơ nghe ngóng, những cánh hoa rơi lả tả, đám cư dân rám nắng hè của các khu nhà lục tục trở về sau kỳ đi nghỉ, họ lầu bầu nhạt nhẽo chào nhau như những kẻ đối địch.


Đất mệt mỏi, lũ chim mệt mỏi và rũ rượi. Loài thích di cư trầm ngâm suy tưởng về sự ra đi, các tổ ấm tan hoang như căn phòng bừa bộn của lũ trẻ, và những quả táo tròn đỏ ngự trên các cành cao, trông giống như những mụ bán hàng lắm điều quá béo tốt trước một cơn nhồi máu cơ tim.

Lũ mèo con những tưởng đã trưởng thành. Cái bẫy chuột tóm được một chú, tiếng ngoeo ngoéo đau đớn của lũ mèo trên chiếc ghế dài thê thảm đến nỗi đám cư dân hớt hải bổ đi tìm điện thoại cầu cứu cảnh sát.

Một vị cảnh sát cũng đến, giải cứu cho chú mèo, rồi rất khoan thai và bình tĩnh, ngài lên lớp cho đám cư dân, khiến những kẻ này quá nửa đêm vẫn còn tụ tập họp, để xem có nên cảm thấy bị xúc phạm - hay không?

Giữa lúc đó, trong khu nhà kính một gã chồn hôi vô gia cư đột nhập, khiến lũ chuột -còn sót lại- bỏ trốn bằng hết. Sau sự kiện này, gã chồn bắt đầu để mắt tới đàn gà, và đúng lúc gã định bóp cổ một chàng gà trống, cậu chủ trẻ tuổi dùng chiếc gậy của cụ chủ đã đi xa, tương cho gã một đập chí chết.

Tay săn thú cừ khôi này đi chân đất, sau khi thực hiện chiến công lừng lẫy cậu tự nhủ hóa ra thời tiết quả có lạnh đi thật. Cậu có lý, bởi thành phố xa xa sau khu vườn, dưới chân núi kia…


THÁNG CHÍN ( SZEPTEMBER)

…đã bắt đầu tới, mở đầu bằng những cơn mưa lạnh buốt, dập tắt bụi và màng nhện tháng tám.

Đám cư dân bận rộn với những nỗi lo trường học, lũ én đậu trên các dây điện mải mê nghiên cứu bảng giờ tàu chạy, bọn sơn tước ăn cắp bơ và các loại thịt từ chạn đựng thức ăn, không quên xem xét kỹ thành phần dinh dưỡng. Đám vàng anh đã biến mất từ lâu, lũ thằn lằn chỉ buổi trưa bò lên các thân cây rạn nứt, cậu học trò xuất hiện với một cuốn sách mới, và Elemér – cuối cùng vẹt ta đã thốt nên lời: ”Elemér” - khiến bà cô già nghẹn ngào chùi giọt nước mắt ứa ra từ khóe mắt chân chim.

Đất nguội đi, và căn phòng thí nghiệm dưới đám lá khô ngày mỗi ngày giảm dần công suất. Rặng cây ngái ngủ, lắc rắc gửi vài chiếc lá chao cành đó đây cho lũ muốn tìm chỗ ẩn.

Bọn cú mèo con cũng tản mạn tỏa đi tứ phương, nếu chẳng may đụng phải phụ huynh, tốt nhất chúng tránh mặt, còn hơn làm ra vẻ đang dựng xây sự nghiệp, bởi chúng sợ biết đâu đây là khu vực săn bắt của các vị sinh thành.

Nhưng muối tan của sự tan rã, trẻ sơ sinh của giá băng đã đến khi…

THÁNG MƯỜI ( OKTÓBER)

…đã đến, khi trong vườn chỉ còn sót lại những giống chim không di cư, hoặc một vài vị khách sắp ra đi.


Một buổi sáng gã bồ câu có khoang trên cổ chao lượn, dừng nghỉ ngơi trên một cành sồi khô, vòm lá lưa thưa mệt mỏi chuyển động và từ từ rơi xuống, cây trả lời cho một câu hỏi không âm thanh:

Thế nào… có gì mới? đường xá thế nào rồi?

Không có gì mới. Lũ diều hâu đã chuẩn bị xong, ngỗng trời đang trên đường, và trong rừng, người ta đang đốn cây.

Rồi gã bồ câu vụt bay đi, bởi với giống bồ câu hoang này thời gian bao giờ cũng hiếm.












Trên đường, cô bán vé tàu điện khoác trên cánh tay chiếc áo choàng mùa đông, lông của lũ chó dày lên trông thấy, lũ sơn tước vui vẻ tập thể dục trên các cành cây, một ả chim sâu cố nhét những cái hạt vào những vết nứt trên thân cây, bởi ả biết trước không ăn nổi, và ả học được cách làm như thế. Rồi ả chấp chới bay về phía khu nhà, nơi người ta đang khuân ra những thanh củi, ở giữa đống củi thể nào cũng chứa chấp vài mụn sâu bọ.

Muộn hơn một chút, lũ ống khói bắt đầu phì phèo nhả, chẳng ai để ý, từ làn khói ngoằn ngoèo này có thể đọc được dòng chữ:



THÁNG MƯỜI MỘT (NOVEMBER)

…những làn khói đẹp hơn nét vẽ khói lượn vòng sau đuôi chiếc máy bay, và đẹp hơn hẳn dòng khói nhà máy giết người cuồn cuộn tỏa ra, khiến người ta chết ngạt trong những tháng mười một của dĩ vãng.

Tại thời điểm này lũ sơn tước đã đánh dấu chỗ xong trong phòng ở chung, khi năm sáu con co ro sưởi ấm nhau trong cùng một chỗ bé xíu, lũ chim sâu khẳng định sự chắc chắn về chỗ trú chân mùa đông, cho dù tường mới ngăn từ mùa xuân, để ngỏ một cửa ra vào, lũ chim gõ kiến gào lên đôi khi, chiếc mũ đỏ trên đầu chúng phất phới ẩn hiện trong vườn.

Ngoài ra không còn tiếng động nào khác, bởi trong giá lạnh, những trái tim không đập thổn thức; những sợi dây đàn bị tắc nghẹn. Trên các con đường, lũ chiền chiện rên xiết, hòa với lũ sơn tước cứ nhắc đi nhắc lại:

Không có… không có…

Và chúng hết sức ngạc nhiên, khi một chú thỏ rừng bằng xương bằng thịt đột nhập vào khu vườn, đào hang một cách im lặng, bởi thỏ vốn không phải loài lắm mồm. Đêm đêm chú gặm nhấm và rung những bụi cây, khiến ả mèo run bắn, bởi ả chưa bao giờ nhìn thấy loài thỏ, ả bèn liên minh với lão chó. Lão chó béo phị, thở hổn hển, và sau lần săn đuổi thỏ đầu tiên xảy ra lão cho rằng hòa bình là tốt hơn cả.

Người ta độn ấm vào chuồng chó, lắp thêm rèm cửa. Lão chó già hơi bị điếc, lão không nghe thấy gì khi trên những nẻo đường, trong các khu vườn, dưới những gót giầy và những gót chân, trong tiếng cọt kẹt của gác xép, và trong tiếng răng rắc vỡ của những tảng băng trên hồ khi…

 

THÁNG MƯỜI HAI (DECEMBER)

…đã đến, và những tiếng răng rắc vỡ này như một bản tường trình không khoan nhượng. Như thể lời công bố một bản án, như tiếng nghiến răng của những kẻ có thói quen này khi ngủ, như thể tiếng rìu bổ và tiếng cây ào ào đổ xuống.

Mặc dù chỉ là tháng chạp được viết ra. Tất nhiên: được viết ra bằng mẩu chì băng, viết lên mặt băng, những ký hiệu và những điều bí ẩn xảy ra trong năm, những điều sẽ biến mất. Sẽ không để lại chút dấu vết gì, dù đấy là cả một cuốn sách bí ẩn, chỉ lũ động vật biết, nhưng biết chẳng bao lâu, vì chúng sẽ quên

Nhưng tháng chạp vẫn ghi lại tất cả, chép lại tất cả - và không nhận ra một con người, kẻ nhiệt huyết tràn đầy được gọi là nhà văn - đã chép lại cuốn sách bí ẩn này, chép hì hục đến tận khi mẩu chì băng vẫn chưa gẫy, và những từ ngữ cuối cùng trở nên không thể đọc được.

Nguy thật - kẻ này ngạc nhiên, bởi biết đâu giữa những từ ngữ đó lẫn vào một từ, chứa đựng toàn bộ mầm mống và sự toàn thiện của sự sống, đó là từ: HÒA BÌNH.

Tuy nhiên tất cả vẫn được ghi chép lại, bằng sự thiếu thốn tận cùng này, và những con người, trong giây phút chúc nhau một năm mới hạnh phúc, chợt ngỡ ngàng nhận ra, nếu thiếu từ HÒA BÌNH duy nhất này sẽ chẳng có gì hết, cũng như họ sẽ chẳng thể cho rằng, không có gì xảy ra hết trong một khu vườn đã bị bỏ quên ở thành phố Buda…


Nguyễn Hồng Nhung dịch từ nguyên bản tiếng Hung
(Bp. 2010.02.14)




CHÂN PHƯƠNG - Tĩnh Vật Ghi ta và Tuyết. 2013.