một vài ý kiến về chủ nghĩa Hậu hiện đại

NTM : Một số ý kiến về Hậu hiện đại trong " Hội thảo Khoa học quốc gia về văn học hậu hiện - Đại lý thuyết và thực tiễn" được tổ chức sáng  (15/1) tại Đại học Sư phạm Hà Nội 

 Nhà văn Đặng Thân,

Hậu hiện đại ngợi ca sự khác biệt và tinh thần dân chủ. Trước đây, người sáng tác hay đi theo những chủ nghĩa lớn lao. Còn ở hậu hiện đại, người ta đi vào cái nhỏ, cá thể, bên ngoài. Và khi người viết đi sâu vào những phân mảnh, những thân phận hồ như vô nghĩa, ta lại sáng tạo ra những giá trị rất thú vị.Tôi đã nghĩ đến những lối viết khác ngoài hậu hiện đại như văn chương đa chiều, chủ nghĩa ảo thực…”

Nhà thơ "dân gian" Bảo Sinh

: “Hậu hiện đại là sai đúng không quá rõ ràng. Hậu hiện đại là đời sống của chúng ta. Ta không cần phải phân tích mới ra giá trị của hậu hiện đại. Ví như: "Văn không tải đạo, văn là đạo/ Nước không chở sóng, nước là sóng".  "Mọi thứ văn chương hậu hiện đại đều theo những "đạo" riêng. Song đấy là "đạo lý" hay "đạo chích" thì tùy thuộc hoàn toàn vào người tiếp nhận. Vì đây là “cuộc chơi” của cả tác giả, tác phẩm và người đọc”..

Nhà phê bình Lã Nguyên

“Trước tiên, ta khẳng định nước ta đã có trào lưu hậu hiện đại. Sau nữa, văn học hậu hiện đại không chỉ hồ nghi sự vật hiện tượng như văn học hiện đại mà nó còn tự hồ nghi chính bản thân mình. Cuối cùng, văn học hậu hiện đại của Việt Nam là nội sinh từ những vỉa tầng văn hóa truyền thống”.

PGS.TS Lê Huy Bắc

“Với hậu hiện đại, không có gì là chân lí vĩnh cửu. Chân lí với các nhà hậu hiện đại là không có chân lí”.

Nhà nghiên cứu nghệ thuật Nguyễn Văn Thành

 “Hậu hiện đại là sản phẩm của quá trình “lạm phát” học thuyết. Bởi con người đã sản xuất ra quá nhiều học thuyết rồi ta lại chóng “chán” chúng. Điều này thúc đẩy chúng ta tìm tòi những cái mới. Nhưng khi đã đến độ bão hòa, ta chỉ có thể làm mới một cách hoang mang. Làm mới song hồ nghi ngay bản thân quá trình đang vận động và trào lưu đang xây dựng”. Việc chưa có tiền đề vững chắc về những tác phẩm hậu hiện đại sẽ dễ dẫn đến những ngộ nhận: Nguy hiểm hơn, điều này sẽ dẫn đến việc tạo ra những tác phẩm nghệ thuật hỗn mang dạng “lẩu thập cẩm”. Nhiều người đã sáng tác tùy tiện lấp lửng và tự xưng là "hậu hiện đại". Và những tác phẩm dán mác “hậu hiện đại” này không phải là sản phẩm nghệ thuật.

GS Nguyễn Đình Chú

 “Chẳng còn nghi ngờ gì những cái tôi hoang mang trong văn học hậu hiện đại. Cũng bởi những cái tôi hậu hiện đại đó quá mạnh đã dẫn đến loạn quan điểm, hướng nhìn cũng như hướng đi. Sự bế tắc và “loạn” hướng đi cho văn chương đương đại còn thể hiện khi chính người "hậu hiện đại" Đặng Thân cũng chia sẻ chân tình: Trưa muộn, buổi hội thảo văn học hậu hiện đại tìm hướng đi cho văn học Việt Nam mới kết thúc. Chân lí rút ra có lẽ là… không có chân lí gì cả!