Lê Vĩnh Tài sinh năm 1966 tại Ban Mê Thuột, Đăklăk, đã có những tháng ngày khoác áo sinh viên, mặc blouse trắng thực tập tại các bệnh viện ở phố núi. Anh tốt nghiệp Đại học Y Dược Tây Nguyên nhưng cuối cùng theo nghề kinh doanh và làm thơ.
Bài thơ cuối năm 2013
bài thơ
cho tiếng nói
sau im lặng
cho quê hương
sau nước mắt
cho ông vua
sau khiếp hãi
sợ thua
cho cành lá xanh
sau khi không còn chiếc
đèn lồng
màu đỏ và tanh
lắc lư với gió
cho những con tàu ra
khơi
không còn chạy nguệch
ngoạc tít chân trời
vì bị người lạ, xa
và truy
đuổi
bài thơ
sẽ nói những lời
thật đẹp, như cảm hứng
sau một đời
im lặng
không vô hồn con số
núp sau các báo cáo
bắt mọi người đói bụng
chờ dài cổ
không bao giờ
bài thơ tuyệt vọng, cho
đến ngày ai
cũng hiểu, chỉ có điều
họ có chịu hiểu
không?
vì số phận của bài thơ
cũng như số
phận đất nước, không ai
biết trước
sẽ như thế nào?
không lẽ cứ đổ lỗi cho
ông Trời
và các nhóm lợi ích cười
cười
cứ giả vờ cường điệu hy
vọng
làm ai cũng chỏng gọng
không ai quan tâm
tiếng nói của bài thơ
trong tương lai gần, xa
hay một vài
năm nữa, phải không?
có lẽ từ ngày mai
đất nước ngơ ngác như
lời khai
từ phiên tòa
có một con ngựa chạy dài
không ai
biết
có hay không
sự trống rỗng vô ích
cùng với cái chết của
quê hương
bài thơ bắt đầu mất
tiếng nói
và trôi
dạt trên trời
như nụ cười cô nhân viên
sau khi tòa tuyên
phải đền bốn ngàn
tỷ
tỷ tỷ trôi xuống biển
như con cá mập và ông y
tá
vẫn bơi
theo kiểu lỗi thời
một lò phản ứng đã
giảm nhiệt
một con rùa nổi lên
làm đảo chìm
và ngập
những viên đá bị cưa đôi
khói bụi làm nước mắt
con tàu chỉ ra khơi
bằng tưởng tượng
mọi người
ngủ vùi
đêm hoang dã nước mắt
làm ướt gối
họ tự hỏi bài thơ là ai?
vì sao bài thơ vẫn làm
thơ
từ những con sóng khổng
lồ
khi mọi người đã nghỉ
ngơi
trên bảy ngọn núi cao
chín con sông dài
những quả pháo hoang dã,
ngày nào
từ trên núi, lăn xuống
đồng bằng trong cơn say
máu của chiến thắng, mọi
người im lặng
khi sấm sét gọi tên
không ai tin mình còn
sống, như hoàng phủ ngọc
tường
sau mậu thân vẫn hay mơ
mộng
quê hương
biển bạc là mỏ dầu hút
cạn, rừng vàng đào tận gốc
trốc tận rễ thành ra
bauxite
vì bạn thích máu và hoa
nên bạn thành bùn đỏ
bạn vẫn nghĩ mình là
bông hoa trong khu vườn châu Á
trái tim của bạn, đang
quét qua những ngôi sao
vẫn còn run rẩy, ngày
bạn đi xuống
đồng bằng, với quần áo
không xanh màu ái ân
khẩu súng trường chéo
trên vai, ngực để trần
cơ thể của bạn vẫn còn
vết
thương, làm mọi người
đau muốn gãy
xương
bạn khỏa thân
ngồi trên tảng đá
cũng ở trần bên bờ biển,
và có người đến
phủ lên bầu trời nửa
trắng, nửa xanh
thành nửa xanh nửa đỏ
cho em nhỏ nó
mê, sau đó bạn
sẽ xuất hiện
từ công hàm mười hai hải
lý
vì bạn đã cho hay biếu
sạch trơn
để lại biển sự cô đơn
phủ trên đảo Lý Sơn
như vú nàng ngơ ngác
quê hương
bạn không thể không ước
mơ
khi bắn hạ con đại bàng
khổng lồ
cây khế trổ bông trên
cánh cửa gỗ
bạn có sống cuộc đời
mình
trên đảo san hô?
khi gió phương Bắc thổi
làm các tàu đánh cá bị thủng lỗ
chìm, và con vẹt là cuộc
nổi loạn dành cho tiếng nói
của bài thơ, đến khi bạn
kết thúc ước mơ
của nó
như ngư dân bị xua đuổi
mọi người chết đuối
nhìn thấy bạn đu trên
cành cây cao
bạn cười cười và an ủi:
thôi nào...
quê hương
bài thơ có thể làm gì
cho máu và sự ẩm ướt lùi
vào bóng tối, và ánh
sáng phía xa xa
nhấp nháy bật, tắt, quay
lại
cơn đói bụng làm cả đêm
không ngủ
khi nguyễn đức sơn đụ
mẹ cây bông mày không
lao động
sao mày trổ bông?
quê hương
có còn gì bí mật
ngay cả mặt trời mọc,
những ngôi nhà bãi biển
với mái vòm của hòn đảo
màu hồng
ngưỡng cửa màu trắng
ôi, làm thế nào chúng ta
sinh sống
làm thế nào chúng ta
kiếm ăn lãng mạn
như cá và các nàng tiên
mà không bị ai rượt
chạy, chìm và cháy?
Việt Nam, bài thơ kêu
tên của bạn
lúc té ngã trên đỉnh
Trường Sơn
nên bây giờ
trên đỉnh cao hòn đảo
san hô
đang nhô
trên biển, xanh bắt đầu
từ lúc
bạn muốn mê hoặc mọi
người, kéo từ
xa khơi cố bơi
vào lịch sử
lịch sử
là mùa thu, không phải
như tháng tám
tháng tám không phải như
Miến Điện, Thái Lan...
xa hơn như nước Nga
nơi mùa đông lạnh cắt da
có người đã đến hành
hương
bắt bài thơ
phải bắn ra muôn vàn lời
hứa
như tia lửa
bài thơ
nhìn thấy ánh sáng
khi máu và mọi thứ chìm
vào bóng tối
chìm như phận người thua
cuộc
nên bây giờ
không ai nghĩ tên của
bạn là ngọn đuốc
các con sông bắt nguồn
từ đôi mắt
của bạn, núi cao bắt
nguồn từ vú
của bạn, dãy Trường Sơn
là xương sống của bạn
bụng của bạn đang làm
cơn động đất
từ các đảo xa hóa thành
núi lửa phun
trào, và cơn thịnh nộ
trên bầu trời
lúc không quân vỗ cánh
mặt đất lung lay
nát thây
sau bao nhiêu đạn pháo
Việt Nam
bạn có vẻ đẹp con đường
cái quan
từ ải Nam Quan đến mũi
Cà mau
trên lối về thăm Mẹ
tại sao bạn đã để biên
giới ngày cũ
xa tít phía sau
chẳng lẽ lửa thiêu đốt
Trường Sơn đã đốt cháy mọi thứ
còn trong lịch sử?
như một đoàn xe tải
dài vô tận đang quay trở
lại
với những người bị
thương
tại sao bạn thích phải
có máu để làm bông hồng
trên cầu vai ông tướng
để ông thành vĩ đại?
máu làm sao mà mấy ông
nhà văn
cứ lăng xăng
viết như bềnh bồng
vầng trán tiên ông
như mây trắng
ngỡ là công lý
ngỡ là cánh cửa của sự
cứu rỗi
nhưng họ đã tạo ra không
biết bao nhiêu luận cương cạm bẫy
để bạn rơi vào
vũng máu
và họ tan biến
như các kền kền hói đầu
tít tận đâu?
bạn đã không quan sát
nên đã không ngần ngại
tàn sát
sao bây giờ bạn lại bay
theo nỗi sợ cái ác?
sao bây giờ bạn núp dưới
đám mây
của bóng tối?
sao bây giờ bạn cứ lén
nằm trong
căn hầm hơi thấp
ngôi đền đá cẩm thạch
mà bài thơ chỉ muốn đập
tan
như ngày xưa
khi cả hai cùng bại
trận, anh hùng thành nạn
nhân
bạn hay kêu nhân dân
ôi, làm thế nào mà bài
thơ chịu nổi
cùng một lúc
cả máu và hoa
Việt Nam
bạn là con trai của Lạc
Long Quân
bạn là người giải phóng
nên chắc chắn
bài thơ cũng là con trai
của bạn
lịch sử như bóng đêm
nhiều khi rất chậm để
chúng ta có thể đi qua
bạn gửi mặt trăng nhợt
nhạt sốt rét của bao nhiêu tuổi trẻ
để an ủi gánh nặng của
máu
đã chảy dài như mái tóc
người thiếu nữ
nên bây giờ chiếc nón
nàng nghiêng đầu
mặt trời
cũng chảy ra như lá cờ
bạn thích cứ kéo lên
là máu tuôn rực rỡ
độ sâu
từ đâu
cái công hàm tưởng đã
khủng khiếp
bóng tối còn khủng khiếp
hơn
những câu chuyện khủng
khiếp
bài thơ đi theo bạn
sự nguyền rủa dành cho
ai
của ai dành cho chúng
ta?
không có cửa hàng nào
bán nước lại thu mua máu
nước chảy bèo trôi
máu chảy môi mềm
răng và môi
thằng bờm và gói xôi
ôi thiu và dập nát
Việt Nam
lưỡi và môi
nơi những hòn đảo
vùng cấm bay da vàng máu
đỏ
khuôn mặt phơi nắng
và những con bò hàm răng
trắng
muốn cắn
sẽ tự cắn lưỡi của chúng
hãy để cho dương vật của
bạn giương lên
như đại pháo
trong một lễ hội của xác
thịt
để vinh quang từ tổ tiên
chúng ta
gieo hạt giống cho thế
hệ mới
một thế hệ không như bạn
ngày xưa
thích làm gió mưa
dữ dội vào buổi tối
tạo ra các anh hùng
(mà bây giờ
chỉ là tiếng ồn làm điếc
tai Mẹ)
phá vỡ, phá vỡ, phá vỡ
bài thơ không phải lưỡi
bò
mà là lưỡi của chính
chúng ta
trong cổ họng của mình
chiếc tàu của mình
kéo còi, và thét vang
trên biển
con tàu vẫn bơi
cả khi bị chìm hay biến
mất
tiếng thét vẫn còn
phun lửa
nó như tiếng của tiền
nhân
vọng lại trên vách đá
lởm chởm
ôi biển xanh
mong manh dịu dàng
bao giờ
bây giờ
quay lại
như điệp khúc bài hát
mãi mãi Việt Nam
